ÖZEL BOŞANMA NEDENLERİ
ZİNA (TMK. MD. 161)
Eşlerden biri zina ederse diğer eş boşanma davası açabilir. Zina evli bir erkeğin eşinden başka bir kadınla, evli bir kadının da eşinden başka bir erkekle cinsel ilişkide bulunması veya ilişkide bulunmaya teşebbüs etmesidir. Başkasıyla samimi şekilde konuşmak, elele gezmek, cinsel ilişki dışında hareket ve zina olgusunu gerçekleştirmeyen davranışlar, sadakatsiz davranışlar olup zina nedeniyle boşanma nedeni olamaz, bu gibi hallerde sadakatsizliğe ve çekilmezliğe dayalı boşanma davası açılabilir.
Aynı cinsten olmayan başka bir kişi ile cinsel ilişkide bulunulması şarttır. Erkeğin erkekle (livita), kadının kadınla (sevicilik) cinsel ilişkide bulunması zina nedeni oluşturmaz. Bir hayvanla cinsel ilişki de zina değildir. Bu tür ilişkiler haysiyetsiz hayat sürme veya müşterek hayatı çekilmez hale getirecek derecede birliğin sarsılması ile ilgili boşanma nedenleridir.
Yargıtayımız uygulamalarında cinsel ilişkiye teşebbüs ve sadakatsiz davranışları da zina kabul etmektedir. Kadının başka bir erkekle, erkeğin başka bir kadınla uygunsuz resim çektirmeleri, uygunsuz şekilde görülmeleri, bu şekilde yarı çıplak yakalanmaları, orman gibi ıssız yerlerde birlikte görülmeleri de zina nedeni kabul edilmektedir. (Y.2. HD. 23.09.1993 gün E. 7903-K. 7941)
Zina nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için eşlerden birinin bilerek ve isteyerek zina yapması gereklidir.
Zina nedeniyle boşanma davası hakkı iki halde ortadan kalkar. Bunlardan biri zina yapan eşin diğer eş tarafından affedilmesi veya zina ile ilgili dava sürecinin geçirilmesidir.
Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ile her halde zina eyleminin üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Affeden tarafın dava hakkı yoktur.
Kocası yurt dışında bulunan kadının bir şahısla ilişki kurduğu, şahsın sık sık davalının evine geldiği kapıyı kapatıp bir süre içerde kaldığının tarafsız görgü tanıklarınca bildirilmesi zina eyleminin gerçekleştiğini gösteren fotoğraflar meni lekeleri yabancı bir erkekle geceleyin birliktelik halinde zinanın varlığı kabul edilmiştir.
Zina eylemi hem özel, hem de genel boşanma nedeni oluşturur. Eşlerden birinin sadakatsizliği nedeniyle zinaya dayanılarak dava açılabileceği gibi bu eylemin doğurduğu çekilmezlik nedeniyle de boşanma istenebilir. Zina olgusu tanık dahil her türlü delille kanıtlanabilir.
ZİNA İLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI
Özü: Davalı kadının eşinin işte olduğu bir saatte başka bir erkeği gece yarısı eve alması meşru bir amaca yönelik olduğu kanıtlanmadıkça zinaya teşkil eder davanın kabulü gerekir. (Y. 2. HD. 28.09.2010- 11464-15575)
Özü: Dava hem özel boşanma nedeni zina hem de genel boşanma nedeni çekilmezlik nedenine dayalı açılmıştır. Zina eylemi sabit olduğundan özel boşanma nedeni zinaya dayalı hüküm kurulması gerekir. (Y. 2. HD. 01.02.2010- 19128-1252)
Özü: Dava zina nedenine dayalıdır. Davalının zina eylemine delil olarak gösterilen CD kayıtları dört yıl öncesine ait olup, bundan sonra da evlilik birliği devam ettiğinden affeden tarafın dava hakkı bulunmaması nedeniyle davanın reddi gerekir. (Y. 2. HD. 08.11.2010- 19506-18684)
Özü: Çekilmezlik nedenine dayalı boşanma davası ıslah ile zina nedenine dayalı davaya dönüştürülmüş, davalının zinası kanıtlanmıştır. Buna uygun hüküm tesisi gerekir. (Y. 2. HD. 19.01.2012- 22120-670)
ZİNA SEBEBİNE DAYALI BOŞANMA SONUCUNDA KUSURLU EŞİN KATILMA ALACAĞININ KALDIRILMASI VEYA AZALTILMASI (TMK MD. 236/2)
MEDENİ KANUN-Madde 236- Her eş veya mirasçıları, diğer eşe ait artık değerin yarısı üzerinde hak sahibi olurlar. Alacaklar takas edilir.
Zina veya hayata kast nedeniyle boşanma hâlinde hâkim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir.
TMK m. 236’nın ikinci fıkrasında zina veya hayata kast nedeniyle boşanma kararı verilmesi durumunda hâkim tarafından kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verilebileceği düzenlenmektedir. Bu hususta hâkime takdir yetkisi tanınmıştır. Bu halde hâkim, zina veya hayata kast fiilinin işleniş şekli ve kusurun derecesi, evlilik birliğinin süresi, tarafların mali durumları ve kusurlu eşin dava konusu mala katkıları gibi unsurların göz önünde bulundurarak takdir yetkisini kullanacaktır.
